Axit amin là gì và tại sao cơ thể bạn cần axit amin?

Các axit amin thiết yếu được biết đến như là các khối cấu tạo của protein và là các hợp chất đóng vai trò xây dựng trong cơ thể chúng ta. Ăn nhiều loại thực phẩm có chứa protein mỗi ngày là cách tốt nhất bạn có thể đảm bảo nhận được đủ lượng axit amin thiết yếu. Biết các nguồn thực phẩm có thể có và thu được tất cả các axit amin thiết yếu để duy trì sức khỏe tốt và hoạt động bình thường của cơ thể bạn.

Axit amin là gì?

Axit amin là các hợp chất hữu cơ kết hợp với nhau để tạo thành các khối cấu tạo của protein, chiếm 75% cơ thể. Chúng đóng vai trò trung tâm vừa là khối cấu tạo của protein vừa là chất trung gian trong quá trình trao đổi chất của cơ thể bạn. Axit amin ảnh hưởng trực tiếp đến vô số yếu tố, bao gồm cơ bắp, các cơ quan, tiêu hóa, máu và hoạt động của não.

Bên trong mỗi tế bào của cơ thể bạn, có nhiều nhà máy sản xuất protein đọc mã di truyền từ DNA của bạn và ghép các axit amin khác nhau lại với nhau để tạo ra protein theo nhu cầu. Những protein này có thể xác định màu tóc, tính chất của da hoặc thậm chí cách cơ thể phản ứng với một căn bệnh hoặc rối loạn cụ thể.

Các loại axit amin

Có 20 axit amin tạo protein có trong cơ thể bạn, tạo nên tất cả các loại protein mà cơ thể bạn cần. Trong số 20 chất này, cơ thể bạn có thể tự tổng hợp một số, trong khi những chất khác phải được cung cấp qua các nguồn thực phẩm. Dựa trên thực tế này, các axit amin có thể được phân loại rộng rãi thành 3 nhóm:

1. Axit amin thiết yếu

Cơ thể con người không thể sản xuất 9 axit amin và chúng phải được lấy từ các nguồn thực phẩm. Đây được gọi là các axit amin thiết yếu. Sự thiếu hụt dù chỉ một trong số chúng cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe của bạn.

Các axit amin thiết yếu giúp xây dựng và sửa chữa các mô cơ của bạn. Ngoài ra, nó tạo thành các phân tử tiền thân để hình thành các chất dẫn truyền thần kinh trong não.

Các nguồn tốt nhất của các axit amin thiết yếu là thịt, trứng, đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành, sữa, pho mát, sữa chua và bột protein từ động vật như whey hoặc casein.

2. Axit amin không thiết yếu

Các axit amin này được cơ thể bạn sản xuất tự nhiên thông qua các con đường sinh tổng hợp khác nhau, ngay cả khi chúng không thu được từ chế độ ăn uống của bạn. Hầu hết chúng được sản xuất từ ​​glucose trong cơ thể bạn. Các axit amin này giúp loại bỏ độc tố và thúc đẩy chức năng não.

3. Axit amin thiết yếu có điều kiện

Trong điều kiện bình thường, các axit amin này không cần thiết và có thể được sản xuất bởi cơ thể. Tuy nhiên, cơ thể có thể không tổng hợp được các axit amin này trong những điều kiện đặc biệt như một số bệnh hoặc căng thẳng. Đây là lúc bạn cần bổ sung các axit amin này vào chế độ ăn uống của mình dưới dạng thực phẩm bổ sung.

Thành phần của axit amin

Axit amin được tạo ra từ các nguyên tố thiết yếu như cacbon, oxy, hydro và nitơ. Mỗi phân tử trong axit amin đều có một nguyên tử cacbon ở trung tâm của nó, mà các nhóm amino và cacboxyl được gắn vào đó.

Tại sao các axit amin lại quan trọng?

Không thể phóng đại vai trò của các axit amin đối với việc duy trì cấu trúc và chức năng của cơ thể.

Thực tế chúng liên quan đến hầu hết mọi hệ thống trên toàn cơ thể bạn. Ví dụ như:

• Phát triển và sửa chữa các mô – cơ, xương, sụn, da, tóc, móng.
• Điều chỉnh các enzym giúp tiêu hóa thức ăn bạn ăn để cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết.
• Kích thích các hormone kiểm soát một loạt các hoạt động sinh học bên trong cơ thể bạn.
• Sản xuất chất dẫn truyền thần kinh – điều phối quan trọng của hệ thần kinh.
• Tăng cường phản ứng miễn dịch – cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng.
• Tiền thân của một số phân tử sinh học quan trọng như creatinine.

Axit amin cũng được sử dụng như dược phẩm và chất bổ sung dinh dưỡng. Ví dụ, L-dopa (còn được gọi là dihydroxyphenylalanin) được sử dụng để điều trị các triệu chứng của Parkison như run, cứng khớp và chậm vận động, glutamine và histidine để điều trị loét dạ dày tá tràng. Tryptophan có thể giúp cải thiện giấc ngủ của bạn. Một số axit amin thiết yếu có thể ngăn ngừa mất cơ và giúp phục hồi sau các bệnh nghiêm trọng.

Lợi ích của axit amin đối với tóc và da của bạn

1. Tóc

Phần bên ngoài của tóc, được gọi là thân tóc, chủ yếu bao gồm một loại protein gọi là Keratin. Keratin được tạo thành từ 18 loại axit amin, trong đó 25% là Cysteine. Các yếu tố bên ngoài như chất ô nhiễm hóa học hoặc tác hại của tia cực tím do ánh sáng mặt trời có thể làm mất đi các protein và axit amin tự nhiên của tóc. Các axit amin như arginine có thể được bổ sung bằng cách thoa tại chỗ các công thức chứa axit amin cho tóc. Arginine có thể kích thích sự phát triển của tóc bằng cách tạo ra một lối đi mạnh mẽ hơn để đưa máu đến chân tóc.

Hãy thử bổ sung các axit amin như cysteine ​​và lysine trong chế độ ăn uống để tăng cường sự phát triển của tóc và ngăn ngừa rụng tóc.

Chọn các sản phẩm chăm sóc tóc như dầu gội hoặc huyết thanh có bổ sung axit amin để ngăn ngừa tóc nhanh hư tổn và rụng.

Ví dụ về một số axit amin thân thiện với tóc được liệt kê trong bảng dưới đây:

2. Da

Cũng giống như tóc, da của bạn cũng có hàm lượng protein và axit amin tự nhiên cao. Các axit amin có trong da của bạn chịu trách nhiệm về độ căng, hydrat hóa và bảo vệ da khỏi stress oxy hóa. Sự thiếu hụt một số axit amin có thể dẫn đến khô, tăng viêm hoặc xuất hiện các nếp nhăn trên da.

Dưới đây là một số ví dụ về axit amin và vai trò của chúng đối với da:

Tác dụng phụ của axit amin

Các axit amin hầu hết được coi là an toàn cả khi dùng bằng đường uống dưới dạng chất bổ sung cũng như dùng tại chỗ trong các sản phẩm chăm sóc tóc hoặc da của bạn. Tuy nhiên, đừng ngại tham khảo ý kiến ​​chuyên gia y tế được chứng nhận trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào.