Tia UV là một phần của quang phổ bức xạ từ mặt trời đến trái đất. Có một số loại tia UV tùy thuộc vào bước sóng của chúng. Tuy nhiên, tia UVA và UVB là hai loại chính gây ra tổn thương cho làn da của bạn. Chúng có khả năng thâm nhập và tác động khác nhau trên da của bạn. Mặc dù bạn không thể tránh hoàn toàn bức xạ UV từ mặt trời, nhưng bạn có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp để giảm thiểu tác hại của chúng
Bức xạ UV là gì?
Bức xạ UV hoặc tia cực tím là bức xạ điện từ, không ion hóa, là một phần của toàn bộ quang phổ ánh sáng mà mặt trời truyền đến trái đất. Các tia UV không nhìn thấy bằng mắt người cũng như không tạo ra nhiệt. Vì vậy, bạn thậm chí có thể không nhận thấy những bức xạ này cho đến khi quá muộn!
Hầu hết các bức xạ UV từ mặt trời bị hấp thụ bởi tầng ôzôn, khí cacbonic và hơi nước trong khí quyển. Chủ yếu là tia UVA và một số tia UVB tiếp cận chúng ta từ ánh sáng mặt trời.
Tiếp xúc với bức xạ UV có thể dẫn đến lão hóa da sớm, xuất hiện nếp nhăn, đốm đồi mồi, da sần sùi, … Tiếp xúc quá nhiều với bức xạ UV làm suy yếu hệ thống miễn dịch, làm giảm khả năng tự bảo vệ của da chống lại sự xâm nhập từ bên ngoài.
Bức xạ UV A là gì?
Tia UVA tồn tại quanh năm bất cứ khi nào có ánh sáng ban ngày, ngay cả khi trời nhiều mây hoặc sương mù và bạn không thể nhìn thấy mặt trời. Tia UVA thậm chí có thể xuyên qua cửa kính của bạn. Vì vậy, bạn có thể tiếp xúc với tia UVA trong nhà hoặc xe hơi của mình, trừ khi cửa sổ kính của bạn có bộ lọc đặc biệt để ngăn chặn chúng.
Tia UVA là thủ phạm chính gây sạm da. Chúng cũng là những thứ được sử dụng chủ yếu trong giường tắm nắng. Các tia UVA xâm nhập sâu nhất vào da của bạn và làm hỏng các protein như collagen và elastin giúp tạo độ săn chắc và đàn hồi cho da của bạn. Nó cũng có thể tạo ra các gốc tự do. Điều này dẫn đến các đường nhăn, nếp nhăn và góp phần vào quá trình lão hóa da. Tia UVA cũng gây ra tổn thương DNA gián tiếp, do đó dẫn đến ung thư da.
Tia UVA có 2 loại:
- UVA1 – 340 đến 400 nm
- UVA2 – 320 đến 340 nm
Điều quan trọng cần lưu ý là một số sản phẩm kem chống nắng chỉ có thể chặn các bước sóng ánh sáng cụ thể. Tốt nhất bạn nên chọn kem chống nắng có khả năng bảo vệ khỏi tia UV phổ rộng.
Bức xạ UV B là gì?
Một tỷ lệ rất nhỏ tia UVB đến được với chúng ta và nó chỉ bị hạn chế ở lớp trên cùng của da. Nhưng về mặt sinh học, UVB hoạt động mạnh hơn UVA và gây ra sự tàn phá trên bề mặt da của bạn. UVB là nguyên nhân gây ra cháy nắng dữ dội, sạm màu và các tác động có thể nhìn thấy khác trên da của bạn. Nó cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư hắc tố và các bệnh ung thư da khác. UVB thậm chí có thể làm hỏng các protein trong thủy tinh thể của mắt bạn, dẫn đến hình thành bệnh đục thủy tinh thể.
Cường độ của UVB phụ thuộc vào thời gian trong ngày, mùa và vị trí địa lý. UVB có nhiều hơn ở các nước nhiệt đới đầy nắng, đặc biệt là trong những tháng mùa hè ấm áp. Cường độ đạt đỉnh vào khoảng giữa trưa. UVB được phản chiếu bởi cát, nước và tuyết. Vì vậy, nếu bạn đang đi nghỉ trên bãi biển hoặc leo núi cao, hãy nhớ sử dụng các biện pháp chống nắng phù hợp để bảo vệ làn da của bạn khỏi tác hại của tia UVB.
Mẹo bảo vệ làn da của bạn khỏi tia UV
1. Tránh mặt trời
Tránh hoặc hạn chế ra ngoài dưới ánh nắng trực tiếp từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều, đặc biệt nếu chỉ số tia cực tím được dự đoán là cao. Các tia UV có thể tiếp cận làn da của bạn ngay cả khi bạn đang ở trong bóng râm, vì vậy đừng bỏ qua các biện pháp bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời.
2. Kem chống nắng
Sử dụng kem hoặc kem chống nắng phổ rộng có khả năng chống nước với SPF 30 trở lên trước khi bước ra ngoài và đừng quên sử dụng lại sau khi bơi hoặc đổ nhiều mồ hôi.
3. Mặc quần áo chống nắng
Mặc quần áo có ống tay với chất liệu vải dày hơn bất cứ khi nào có thể để che giấu làn da của bạn khỏi ánh nắng mặt trời. Ngoài ra, hãy mang theo mũ rộng vành và kính râm hoặc kính có bộ lọc tia UV để giảm thiểu tác hại của tia UV đối với mặt và mắt của bạn.
4. Ditch The Tanning Salon
Giường tắm nắng và đèn tắm nắng có thể phát ra tia UVC, tia UV khắc nghiệt nhất. Vì vậy, tốt nhất là bạn nên tránh chúng hoàn toàn để tránh gây hại cho da và mắt của bạn.
5. Bảo vệ con bạn
Bạn nên đặc biệt lưu ý để giảm thiểu tiếp xúc với tia cực tím cho trẻ nhỏ. Trẻ em đang trong tình trạng phát triển không ngừng thay đổi và căng thẳng môi trường như tiếp xúc với tia cực tím có thể gây ra những ảnh hưởng có hại đến sự phát triển của chúng.
6. Chọn quần áo của bạn một cách khôn ngoan
Khi đi ra ngoài trời, nên chọn mặc áo dài tay, váy dài để bảo vệ da khỏi tia UV. Ngoài ra, hãy ưu tiên mặc đồ tối màu vì chúng giúp bạn được bảo vệ nhiều hơn khỏi các tia có hại.