Tẩy tế bào chết từ lâu đã trở thành bí quyết để có làn da sáng và khỏe mạnh. Nhưng không giống như các phương pháp tẩy tế bào chết thô ráp và khắc nghiệt trước đây, có một thế hệ tẩy tế bào chết mới hoàn thành công việc bằng cách sử dụng các phương pháp hóa học chứ không phải vật lý. Chúng ta cùng tìm hiểu AHA và BHA là gì?
AHA và BHA là hai họ axit tẩy tế bào chết phổ biến nhất mà bạn sẽ thấy trong các sản phẩm chăm sóc da và chúng thường được tìm thấy cùng nhau. Bạn sẽ tìm hiểu sự khác biệt giữa AHA và BHA, cách chọn loại phù hợp với da của bạn và liệu bạn có nên sử dụng cả hai hay không.
AHA là gì và chúng hoạt động như thế nào?
AHA là viết tắt của axit alpha-hydroxy có trong mía, sữa và trái cây. AHA làm bong tróc các tế bào da chết trên bề mặt da của bạn, để lộ ra các tế bào da mới bên dưới. Và chính xác thì họ làm điều đó như thế nào? Từ lâu, AHA đã phá vỡ “chất keo” giữa các tế bào da, giúp chúng bong ra. Nhưng hiện nay một số nghiên cứu đã đưa ra giả thuyết rằng chính nhờ tác động của chúng với các ion canxi mà chúng làm suy yếu các chất kết dính này.
Nghiên cứu này là nghiên cứu đầu tiên phát hiện ra rằng axit glycolic làm giảm nồng độ của các ion canxi trong lớp biểu bì. Nghiên cứu sau đó cho thấy nó hoạt động như vậy bằng cách tạo ra các điều kiện có tính axit trong tế bào, cho phép các ion canxi chảy vào đến điểm chúng làm tế bào quá tải và kích hoạt quá trình chết của tế bào. Một nghiên cứu khác khẳng định rằng axit lactic bắt đầu quá trình tương tự, cho thấy rằng AHA có cùng cơ chế hoạt động.
Các loại AHA
Axit glycolic: Đây được xem là loại axit AHA được nhiều người biết đến nhất cũng là loại mạnh nhất.
Axit lactic: Đây là lhoatj chất các bạn cũng cảm thấy khá quen thuộc trong các thành phần điều trị và dưỡng da. Latic cũng có chức năng tương tự như axit glycolic nhưng độ mạnh của nó sẽ không bằng vì vậy nó dễ chịu cho làn da nhạy cảm.
Axit Mandelic: Đây là một hoạt chất khá nhẹ nhàng cho những bạn mới bắt đầu dùng axit và da nhạy cảm, vì mandelic chiết xuất từ quả hạnh và có chức năng hỗ trợ taatr tết bào chết.
Axit malic: Một loại AHA nhẹ có nguồn gốc từ táo.
Axit tartaric: Đây là một hoạt chất không mấy phổ biến vì nó chỉ là axit làm nền cho các loại axit đặc trị khác. Nó được bào chế từ quả nho và có chức năng thúc đẩy khả năng hoạt động của các loại axit chính.
Axit citric: Đây là hoạt chất có thể các bạn rất quen thuộc vì nó được chiết xuất từ các loại quả như chanh, cam nhưng lại yếu hơn những loại AHA khác.
BHA là gì và hoạt động như thế nào?
BHA là viết tắt của axit beta-hydroxy giúp thông thoáng lỗ chân lông và điều tiết dầu thừa trên da. (Một số tình trạng da nhất định, bao gồm cả mụn trứng cá, có liên quan đến quá trình tăng sừng hóa nghĩa là cơ thể đang loại bỏ tế bào da quá nhanh.) Đối với các mụn hiện có, BHA giúp làm tan dầu và các chất sừng.
Các loại BHA
Axit salicylic: Đây là hoạt chất các bạn cảm thấy quen thuộc vì nó rất phổ biến trong các loại sản phẩm điều trị và dưỡng da cũng như đây cũng là BHA mạnh nhất.
AHA và BHA tương tự như thế nào
Tẩy tế bào chết và làm mềm mịn: AHA và BHA đều có hiệu quả trong việc loại bỏ tế bào chết trên bề mặt và tạo ra một kết cấu mềm mại, mịn màng.
Làm sáng da: Cả AHA và BHA đều được chứng minh là làm giảm độ dày của lớp sừng, lớp trên cùng của da bao gồm các tế bào da chết. Điều này cho phép làn da của bạn phản chiếu nhiều ánh sáng hơn và trông rạng rỡ hơn.
Làm mờ dần sắc tố da: Vì cả hai đều khuyến khích sự bong tróc của các tế bào da chết già nua, đổi màu nên AHA và BHA có tác dụng làm mờ các vết thâm và làm đều màu da.
Dưỡng ẩm: AHA và BHA đều là chất giữ ẩm – những thành phần giúp làn da của bạn thu hút và giữ ẩm nhiều hơn.
Làm sạch và ngăn ngừa mụn: Cả hai đều có thể làm được.
AHA và BHA khác nhau như thế nào?
BHA thấm sâu hơn: Chính vì các phân tử BHA rất nhỏ và có thể hòa tan được trong gốc dầu nên BHA có thể thẩm thấu sâu xuống dưới trung bì và hạ bì của da.
BHA làm giảm sản xuất dầu: Trong khi AHA không có tác dụng lên bã nhờn, BHA thực sự làm chậm quá trình tiết dầu để giúp kiểm soát nhờn trên da.
BHA hiệu quả hơn đối với mụn trứng cá: Mặc dù cả hai loại axit đều có thể giúp trị mụn trứng cá nhẹ bằng cách làm bong tróc các tế bào da chết. BHA không chỉ làm sạch mụn hiện có mà còn giúp ngăn ngừa chúng lâu dài. Tôi coi BHA là phương pháp điều trị mụn tại chỗ hiệu quả nhất.
BHA “thu nhỏ” lỗ chân lông: Thật sự không thể có sự thật rằng sẽ thu nhỏ lỗ chân lông mà chỉ có thể làm cho chúng trông mịn mượt hơn mà thôi.
BHA ít gây kích ứng hơn: Bất kỳ loại axit nào cũng có thể làm khô và kích ứng nếu bạn sử dụng không đúng nồng độ hoặc độ pH, hoặc nếu bạn thoa quá thường xuyên cho da. Tuy nhiên, AHA (đặc biệt là axit glycolic) thường gây kích ứng, mẩn đỏ và viêm. Theo Tiến sĩ Albert Kligman (người đã thực hiện nhiều nghiên cứu về BHA), AHAs cần được sử dụng ở nồng độ ít nhất 8% để có hiệu quả, trong khi BHA chỉ cần nồng độ từ 1.5-2%.
AHA gây nhạy cảm với ánh sáng: Ai cũng biết rằng AHA kỵ ánh nắng mặt trời, khiến da dễ bị tổn thương do ánh nắng mặt trời và lão hóa sớm.
AHA gây vết thương trên da: Như tôi đã đề cập ở trên, AHA là tác nhân gây vết thương trên da vì chúng khuyến khích các tế bào tự hủy thông qua quá trình apoptosis. BHA là tác nhân không gây vết thương, vì chúng chỉ đơn giản là nới lỏng các liên kết giữa các tế bào da đây là một quá trình sinh lý hơn. Quá trình chết hoặc chết tế bào có phải là điều đáng lo ngại không? Có thể, nếu bạn đang sử dụng AHA mạnh thường xuyên. Apoptosis cũng được gây ra bởi các chất độc như estrogen, axit béo không bão hòa và bức xạ, và bài báo này mô tả nó là “một điểm cuối tế bào của phản ứng căng thẳng.”
Bạn nên sử dụng AHA, BHA hay cả hai?
Bây giờ bạn đã quen với những điểm giống và khác nhau giữa AHA và BHA, điều đó có ý nghĩa gì đối với quy trình chăm sóc da của bạn?
Nếu bạn bị mụn trứng cá: Trên nền da dầu thì việc lựa chọn BHA sẽ là ưu tiên số 1. Ngoài ra bạn nên kết hợp với benzoyl peroxide để chấm mụn tiêu còi.
Nếu bạn có làn da dầu: Chỉ BHA mới làm giảm sản xuất dầu của bạn. Có thể mất một số thử nghiệm để tìm ra liều lượng tốt nhất cho làn da của bạn.
Da khô và da nhạy cảm: tẩy da chết bằng AHA tốt nhất cho những lo lắng này. Tuy nhiên, BHA dịu nhẹ sẽ là một lựa chọn thích hợp không kém, chẳng hạn như axit salicylic 0,5-1% hoặc betaine salicylate 1-2%.
Nếu bạn bị nám: Cả AHA và BHA đều có tác dụng, nhưng tôi nghĩ BHA là lựa chọn tốt nhất dành cho bạn đặc biệt nếu bạn có làn da sẫm màu. Không giống như AHA, chúng sẽ không gây tăng sắc tố sau viêm, vốn là nguy cơ đối với nhiều sắc tộc. Vì BHA cũng cung cấp cho bạn một số bảo vệ quang học, bạn cũng sẽ có ít nguy cơ tạo ra sắc tố mới hơn. Hãy dùng nồng độ cao hơn nếu bạn có thể, chẳng hạn như axit salicylic 2% hoặc betaine salicylate 4%. Để nhắm mục tiêu sự đổi màu hơn nữa, hãy sử dụng nó kết hợp với niacinamide (xem hướng dẫn này để biết các mẹo phân lớp!).
Nếu bạn có nếp nhăn: Các axit glycolic, lactic và salicylic sẽ có thể có chức năng tái tạo collagen dưới da để làn da có được sự săn chắc và lỗ chân lông thông thoáng hơn. Một lần nữa, chỉ cần lưu ý rằng AHA có thể khiến da bạn bị viêm và dễ bị tổn thương hơn bởi ánh nắng mặt trời, có thể làm trầm trọng thêm các dấu hiệu lão hóa.
Nếu bạn có làn da “bình thường”: Nếu bạn được may mắn sở hữu làn da khỏe mạnh và không có bất kỳ mối lo ngại nào lớn, tất cả những gì bạn cần từ axit là tẩy da chết nhẹ và làm sáng da.
Nếu bạn muốn kết hợp axit: Nếu làn da của bạn dung nạp được, bạn có thể kết hợp các loại AHA và BHA với nhau trong một quy trình hoặc sử dụng một sản phẩm có chứa cả hai nhưng không có lý do thực sự để làm như vậy. Theo Tiến sĩ Kligman: “Axit salicylic làm được tất cả những gì AHA làm và hơn thế nữa, và nó hoạt động hiệu quả hơn.” Vì vậy, nếu bạn có BHA tốt, bạn cũng không cần AHA.