Bệnh trứng cá đỏ (Rosacea) là một tình trạng da phổ biến thường được đặc trưng bởi mẩn đỏ nền trên mặt, sẩn, mụn mủ và thường sưng tấy. Những biểu hiện này có thể khiến bạn nhầm lẫn với mụn trứng cá thông thường. Tuy nhiên nguyên nhân và cách điều trị của chúng là hoàn toàn khác nhau. Dưới đây là cách để phân biệt mụn trứng cá và trứng cá đỏ (rosacea) và cách xử lý cả hai.
Trứng cá đỏ (Rosacea) là gì?
Khi chúng ta nghĩ đến bệnh rosacea, chúng ta thường nghĩ đến mẩn đỏ nhưng tình trạng bệnh có thể liên quan đến việc biểu hiện theo những cách khác nhau. Ngoài da mặt đỏ, bệnh rosacea đôi khi cũng có thể gây ra vết sưng và các mạch máu bị vỡ trên mũi, cằm, má và trán. Nếu như bệnh rosacea không được điều trị, nó có thể gây ra những nốt mụn nhỏ màu đỏ, đôi khi chứa mủ, u nang, mạch máu giãn ra và kích ứng mắt.
Mụn trứng cá là gì?
Mụn trứng cá là thuật ngữ chuyên môn để chỉ tình trạng mà chúng ta hình dung khi nghe đến “mụn trứng cá”. Nói một cách đơn giản, đó là tình trạng da trong đó các lỗ chân lông (nang lông) của da bị tắc nghẽn và bị viêm. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, điều này có thể dẫn đến mụn đầu đen (mụn đầu đen), mụn nhọt, mụn nang và sẹo xuất hiện theo nhóm.
Mụn trứng cá với trứng cá đỏ (Rosacea) khác nhau như thế nào?
Trong khi bệnh trứng cá đỏ thường tập trung ở mặt, mụn trứng cá đỏ cũng có thể ảnh hưởng đến các vùng như lưng và ngực. Đây là bệnh ngoài da phổ biến nhất ở lứa tuổi thanh thiếu niên và thanh niên.
Mặc dù cả hai thường bị bệnh nhân nhầm lẫn vì vẻ bề ngoài, nhưng cả hai tình trạng đều khác nhau. Rosacea thường có thể giống như sự kết hợp của mụn nhọt, da mẩn ngứa và mẩn đỏ. Trong khi mụn trứng cá cũng gây ra mẩn đỏ, nó xuất hiện dưới dạng mụn đầu trắng, mụn đầu đen và cục cứng trong những trường hợp nghiêm trọng. Không giống như bệnh trứng cá đỏ, mụn đỏ được phân lập với mụn trứng cá.
Theo các bác sĩ da liễu, nếu các vết mẩn đỏ và sưng liên quan chủ yếu đến má và mũi, đó có thể là bệnh rosacea. Ngoài ra, những bệnh nhân chỉ bị rosacea (không phải mụn trứng cá) có xu hướng có rất ít hoặc ít mụn ở những vùng này.
Nguyên nhân gây ra trứng cá đỏ (Rosacea)
Bệnh trứng cá đỏ có thể di truyền (thường có nghĩa là nhiều thành viên trong gia đình mắc bệnh này). Trên thực tế, những bệnh nhân mắc bệnh rosacea có “quá mẫn cảm với côn trùng. “Cuối cùng, mắc bệnh rosacea cũng đồng nghĩa với việc chú ý đến các yếu tố khởi phát khác nhau có thể dẫn đến bùng phát, từ những yếu tố như căng thẳng về cảm xúc, nóng bức đến những tác nhân như rượu, thức ăn cay, caffein và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Nguyên nhân gây ra mụn trứng cá
Mụn trứng cá là kết quả của việc sản xuất quá nhiều bã nhờn từ các tuyến dầu trên da. Các tuyến dầu được gắn vào các nang lông của bạn và giải phóng dầu vào lỗ chân lông của bạn. Bã nhờn dư thừa làm tắc nghẽn lỗ chân lông cùng với da chết, dẫn đến tích tụ trong lỗ chân lông và nang lông. Sự tích tụ này có thể dẫn đến các vật liệu bị vỡ dưới da và cùng với vi khuẩn từ da, gây ra tình trạng viêm nhiễm nhiều hơn dưới da của bạn khi các tế bào viêm đến khu vực này để làm sạch các mảnh vụn.
Mụn trứng đỏ (Rosacea) được điều trị như thế nào?
- Azelaic Acid 15% gel: Axit azelaic cũng là một thành phần được ưa chuộng không kê đơn, nhưng đối với những trường hợp bệnh rosacea nghiêm trọng hơn, bác sĩ da liễu sẽ kê đơn một liều thuốc kháng khuẩn này. Nhìn chung nó được dung nạp tốt và không gây khô hoặc kích ứng mà các loại thuốc bôi trị mụn khác, bao gồm cả retinoids, làm được vì vậy nó rất tốt cho da nhạy cảm và dễ bị bệnh rosacea.
- Soolantra (hay còn gọi là Ivermectin): Nếu bác sĩ da liễu của bạn cho rằng những loại côn trùng có thể là nguyên nhân của bệnh trứng cá đỏ, họ có thể kê toa Soolantra – đây là một loại kem chống viêm và chống ký sinh trùng có trong các tuyến dầu và nang lông ở những người bị bệnh trứng cá đỏ.
- Brimonidine và Oxymetazoline: Cả Brimonidine và Oxymetazoline đều là phương pháp điều trị tại chỗ có tác dụng làm co mạch máu và được sử dụng đặc biệt để giảm tạm thời mẩn đỏ do bệnh rosacea.
- Laser: Phương pháp điều trị bằng Laser có thể hiệu quả trong việc chống lại bệnh rosacea. Các phương pháp điều trị này thường yêu cầu nhiều đợt điều trị cách nhau hàng tháng, sau đó cần lặp lại sau mỗi 1-2 năm để duy trì.
Điều trị mụn trứng cá bằng cách nào?
- Retinol: Retinols là loại thuốc bôi ngoài da hiệu quả nhất để giảm bã nhờn, thông thoáng lỗ chân lông, loại bỏ da chết và giúp giảm mụn đầu đen và mụn đầu trắng. Retinol cũng có thể được tiêu thụ dưới dạng isotretinoin, còn được gọi là Accutane.
- Thuốc kháng sinh tại chỗ: Thuốc kháng sinh tại chỗ như clindamycin giúp làm giảm các sần viêm và mụn mủ (mụn đỏ và mụn có mủ trong mụn trứng cá).
- Spironolactone: Spironolactone là một loại thuốc uống dành cho phụ nữ bị mụn trứng cá do nội tiết tố và có thể đặc biệt hữu ích đối với mụn trứng cá ở mặt dưới, đường viền hàm và cổ. Sprinolactone ngăn chặn các thụ thể androgen dẫn đến sản xuất ít bã nhờn hơn và kết quả là lỗ chân lông bị tắc ít hơn. Tùy thuộc vào liều lượng, bệnh nhân sẽ mong đợi ít mụn hơn.
- Benzoyl Peroxide và Axit Salicylic: Benzoyl peroxide và axit salicylic là những thành phần quan trọng khi nói đến phương pháp điều trị mụn không kê đơn. Benzoyl peroxide có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn trong lỗ chân lông dẫn đến mụn. Nó cũng giúp làm khô mủ và giảm viêm. Axit salicylic là một axit beta-hydroxy (BHA) giúp tẩy tế bào da chết có thể dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông.
- Isotretinoin uống: Thuốc uống isotretinoin, còn thường được gọi là Accutane, là một liều cao của vitamin A. Trong một số trường hợp, hoạt động bằng cách ức chế vĩnh viễn các tuyến bã nhờn (hay còn gọi là tuyến dầu) gây ra mụn trứng cá. Tuy nhiên, nó không phải là một loại thuốc đơn giản mà bệnh nhân phải chú ý xét nghiệm hàng tháng, không thể mang thai khi dùng thuốc và không thể hiến máu khi đang dùng thuốc. Cũng có một số tác dụng phụ liên quan đến thuốc, vì vậy hãy nhớ tìm hiểu kỹ trước khi sử dụng.