Mụn viêm có những biểu hiện sưng đỏ, đau nhức và không chỉ gây tổn thương ở bề mặt da, mà còn có nguy cơ để lại sẹo rỗ và thâm, ảnh hưởng đến thẩm mỹ nếu không điều trị đúng cách. Đây cũng chính là nỗi ám ảnh chung của các bạn trẻ, khiến họ tự ti và lo lắng về ngoại hình của mình. Hiểu được điều này, hôm nay Beaudy.vn sẽ cùng bạn trang bị những kiến thức cơ bản nhất về mụn viêm là gì, phân loại mụn viêm, nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa mụn viêm hiệu quả nhất nhé!
- Mụn viêm là gì?
- Phân loại mụn viêm phổ biển
- Nguyên nhân gây mụn viêm thường gặp
- Bắt nguồn từ thay đổi nội tiết tố và hormone
- Yếu tố di truyền và cơ địa da dầu nhờn
- Thói quen sinh hoạt và ăn uống không lành mạnh
- Chăm sóc da không đúng cách
- Phương pháp điều trị mụn viêm tránh viêm nhiễm, sẹo mụn
- Hạn chế các tổn thương khiến mụn sưng viêm nặng hơn
- Ưu tiên nhóm các hoạt chất hỗ trợ trị mụn viêm phổ biến
- Tuân theo chỉ định của các bác sĩ da liễu
- Kết hợp các liệu pháp laser và ánh sáng trong điều trị mụn viêm
- Ổn định nội tiết tố và sức khỏe của làn da
- Cách phòng ngừa mụn viêm tái phát từ thời điểm ban đầu
Mụn viêm là gì?
Mụn viêm (Inflammatory Acne) là tình trạng mụn phổ biến dựa trên cơ chế sinh bệnh học của mụn, đó là: tắc nghẽn của lỗ chân lông, vi khuẩn C.Acnes (trước đây gọi là P.Acnes) và phản ứng viêm để chống lại tác nhân của cơ thể. Trong số các loại mụn phổ biến thì mụn viêm được đánh giá là nhóm mụn đáng lo ngại nhất, bởi mụn viêm là tổ hợp của nhiều nhân mụn khác nhau, nguy cơ để lại sẹo mụn và tổn thương da cao hơn các loại mụn khác có cùng cơ chế.
Chính vì thế, điều trị mụn viêm cần hiểu rõ về nguyên nhân và can thiệp cả vào tất cả yếu tố gây mụn, từ việc kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn, cân bằng lại quá trình sản xuất dầu thừa và kháng viêm. Và để điều trị mụn viêm tốt nhất cần có hướng dẫn chi tiết của bác sĩ da liễu để có quy trình tối ưu hóa với từng nền da.
Phân loại mụn viêm phổ biển
Đầu tiên, chúng ta cần phải đánh giá về cách nhận biết của mụn viêm đang có trên bề mặt da. Về hình dạng, mụn viêm sẽ có kích thước lớn hơn mụn đầu đen hay mụn đầu trắng, nổi gồ cộm trên bề mặt. Biểu hiện cơ bản nhất của nốt mụn viêm đó là phải có ít nhất một trong các triệu chứng sau đây: sưng, nóng, đỏ và đau nhức. Ngày nay, mụn viêm được phân loại thành 3 nhóm mụn phổ biến nhất, bao gồm: mụn mủ, mụn bọc và mụn nang.
- Mụn mủ (Pustules): là loại mụn viêm nhẹ nhất, có đầu trắng hoặc vàng, chứa mủ ở bên trong nhân mụn.
- Mụn bọc (Nodules): là loại mụn viêm nặng hơn, nằm sâu dưới da, kích thước lớn, có thể gây đau nhức, nguy cơ để lại sẹo mụn.
- Mụn nang (Cysts): là tình trạng mụn viêm nặng nhất, mụn có kích thước lớn, chứa nhiều mủ, dễ để lại sẹo lõm sau khi khỏi mụn.
Nguyên nhân gây mụn viêm thường gặp
Bắt nguồn từ thay đổi nội tiết tố và hormone
Mụn viêm thường gặp nhiều nhất ở các bạn trẻ bởi đây là lúc có những rối loạn về chu kỳ kinh nguyệt, tuổi dậy thì và thai kỳ. Thay đổi hormone Androgen là yếu tố quan trọng nhất làm tuyến bã nhờn phải tăng sản xuất dầu thừa liên tục, từ đó dễ gây bít tắc lỗ chân lông. Chính vì thế, cần phải kiểm soát dầu thừa hiệu quả để ức chế môi trường thuận lợi cho vi khuẩn C.Acnes không thể phát triển.
Yếu tố di truyền và cơ địa da dầu nhờn
Mụn thường gặp nhiều ở những bạn có làn da dầu, da nhờn bẩm sinh. Yếu tố cơ địa cũng góp phần khiến da dễ bị mụn hơn các nhóm da còn lại. Bản chất của tuyến bã nhờn (Sebum) được sản xuất để duy trì độ ẩm, nhưng nếu chúng tạo ra quá nhiều sẽ gây tắc nghẽn ở cổ nang lông. Nên ở những bạn có làn da dầu, da nhờn ngoài mụn viêm thường sẽ dễ kèm theo mụn đầu đen, mụn đầu trắng.
Thói quen sinh hoạt và ăn uống không lành mạnh
Thêm vào đó, bạn sẽ thấy tình trạng mụn viêm diễn ra nặng và kéo dài hơn ở những bạn thường xuyên ăn nhiều thực phẩm có chứa đường và dầu mỡ. Điều này đã được giải thích bởi những nhóm thực phẩm có GI (chỉ số đường huyết) cao sẽ làm hoạt động của hormone Insulin, dẫn đến tăng hoạt động hormone Androgen khiến mụn viêm nặng hơn. Cùng với đó, thiếu ngủ và stress làm tăng hormone cortisol khiến hàng rào da tổn thương và chịu nhiều tác động từ môi trường.
Chăm sóc da không đúng cách
Mụn viêm cũng có thể bắt nguồn từ chính sai lầm trong chăm sóc da hàng ngày. Đầu tiên là đến từ thói quen làm sạch da không đúng cách, khiến cho vi khuẩn và dầu thừa còn sót lại làm tăng nguy cơ nổi mụn. Hay mụn viêm còn đến từ việc lựa chọn sản phẩm dưỡng da có chứa nhiều dầu khoáng và silicone trên nền da dầu và dễ bít tắc lỗ chân lông. Ngoài ra, những nhóm thành phần dễ kích ứng cho da khác như: cồn khô, hương liệu. parabens cũng là những yếu tố nguy cơ phổ biến.
Phương pháp điều trị mụn viêm tránh viêm nhiễm, sẹo mụn
Hạn chế các tổn thương khiến mụn sưng viêm nặng hơn
Mọi quy trình chăm sóc da có tốt hay không đều phụ thuộc vào bước làm sạch da, bao gồm tẩy trang, sữa rửa mặt và tẩy tế bào chết. Đầu tiên, bạn chỉ nên chọn nước tẩy trang và sữa rửa mặt dịu nhẹ cho làn da, độ pH trung tính từ 5.5 đến 6.0, có thể kết hợp thêm một vài thành phần kháng viêm và hỗ trợ giảm dầu như: BHA, Benzoyl Peroxide, chiết xuất tràm trà (nếu ở những bước sau đó bạn đã có những hoạt chất này rồi, thì sữa rửa mặt có thể không cần các thành phần này nữa).
Ngoài ra, nên hạn chế phương pháp tẩy tế bào chết vật lý vì lực ma sát sẽ vô tình làm các nhân mụn vỡ ra, gây viêm nhiễm sang những vùng da xung quanh, dễ để lại thâm sẹo sau đó. Và đừng tự ý cạy nặn mụn vì sẽ làm gây ra những tổn thương mụn nghiêm trọng. Đồng thời ưu tiên các sản phẩm phù hợp cho da mụn viêm với các tiêu chí như: Non-Comedogenic, không chứa dầu khoáng hoặc silicone không bay hơi.
Ưu tiên nhóm các hoạt chất hỗ trợ trị mụn viêm phổ biến
- BHA (Salicylic Axit): có tác dụng tẩy da chết, điều tiết lại lượng dầu thừa, giải quyết được tình trạng bít tắc của lỗ chân lông.
- Benzoyl Peroxide (BPO): khuyến khích dùng tại nhà ở nồng độ từ 2.5% đến 5%, không quá 10%. Chỉ dùng chấm lên những nốt mụn sưng viêm, không bôi thoa toàn mặt.
- Niacinamide (vitamin B3): vừa có hiệu quả kháng viêm, ngừa thâm, tăng sinh Ceramide để củng cố hàng rào bảo vệ da khỏe mạnh hơn.
- Retinol: dẫn xuất của vitamin A chưa cần kê đơn của bác sĩ da liễu. Retinol là một thành phần hiệu quả can thiệp vào tất cả cơ chế gây mụn. Tuy nhiên Retinol dễ kích ứng và cần tìm hiểu kỹ trước khi dùng.
- Azelaic Axit: đảm nhận nhiều vai trò khác nhau từ tẩy tế bào chết, kháng viêm và ngăn ngừa thâm mụn. Nhưng hiện tượng châm chích và ngứa rát dễ xảy ra.
- Các nhóm chất khác như: chiết xuất tràm trà, Sulfur, chiết xuất rau má hay hoa cúc (để làm dịu và kháng viêm),…
Tuân theo chỉ định của các bác sĩ da liễu
Khi tình trạng mụn viêm nặng và khó kiểm soát thì lợi khuyên tốt nhất là nên thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ da liễu. Bạn có thể sẽ được kiểm soát mụn bằng các loại kháng sinh, thuốc điều chỉnh nội tiết tố, Isotretinoin, hoặc tiêm Corticosteroid để ức chế phản ứng viêm đang diễn ra nghiêm trọng.
Kết hợp các liệu pháp laser và ánh sáng trong điều trị mụn viêm
Bạn có thể đến spa hoặc các clinic để hỗ trợ điều trị chuyên sâu mụn viêm bằng các loại ánh sáng xanh (Blue Light Therapy), ánh sáng IPL (Intense Pulsed Light), hoặc Laser Nd:YAG,… Các phương pháp này sẽ hỗ trợ diệt khuẩn, ức chế hình thành vi khuẩn gây mụn, đồng thời kháng viêm và hạn chế nguy cơ để lại sẹo mụn về sau này.
Ổn định nội tiết tố và sức khỏe của làn da
Cùng với đó, bạn phải xây dựng được một lối sống lành mạnh từ bên trong của cơ thể. Bổ sung nhiều loại thực phẩm có chứa rau xanh, trái cây, hoặc axit béo không bão hòa để củng cố hàng rào bảo vệ da tốt hơn. Có được một giấc ngủ đủ và chất lượng, một tinh thần thoải mái và ít stress sẽ hỗ trợ cải thiện mụn đáng kể.
Cách phòng ngừa mụn viêm tái phát từ thời điểm ban đầu
- Để bắt đầu phòng ngừa mụn viêm bạn cần có quy trình chăm sóc da khoa học từ bước làm sạch da ban đầu, cân bằng độ ẩm và lượng dầu thừa bằng những hoạt chất phù hợp, biết cách kiểm soát cơ bản mụn khi chúng mới hình thành.
- Và đừng quên để có một làn da đẹp cần kết hợp cả yếu tố bên trong cơ thể, đó là một nền tảng khỏe mạnh hay một hàng rào bảo vệ da chắc khỏe. Bạn có thể bổ sung các loại thực phẩm chứa Prebiotics/Probiotics, thực phẩm chống viêm, hạn chế thức ăn nhiều đường, tăng cường rau xanh và chất xơ.
- Khi trường hợp mụn viêm nặng, nhất là tình trạng mụn bọc và mụn nang nên đến thăm khám toàn diện bởi bác sĩ da liễu thay vì tự điều trị tại nhà. Để tránh những nguy cơ thâm mụn, sẹo mụn về sau này.
Mụn viêm là một trong những nhóm mụn nặng, bao gồm nhiều loại mụn khác nhau, tuy có nguy cơ để lại sẹo và thâm cao thế nhưng nếu biết cách chăm sóc da đúng cách bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa chúng. Hi vọng với những chia sẻ trong bài viết hôm nay, Beaudy.vn đã mang đến cho các bạn thêm nhiều thông tin bổ ích. Beaudy.vn chân thành cảm ơn và hẹn gặp lại các bạn trong các chủ đề sắp tới nhé!
1 phản hồi
Hãy để lại ý kiến của bạn để chúng ta cùng thảo luận và trao đổi nhé!