Việc sử dụng mỹ phẩm và bị kích ứng do không hợp thành phần là trường hợp khá phổ biến, không chỉ đối với người có da nhạy cảm, mà ngay cả khi dùng hoạt chất mạnh cũng có khả năng gặp phải tình trạng này. Vậy làm sao khi bị kích ứng mỹ phẩm, biểu hiện là gì và các xử lý ra sao? Cùng tìm hiểu chi tiết và lưu lại ngay nào!
Các biểu hiện trên bề mặt da
Kích ứng mỹ phẩm là một phản ứng của da với một hoặc nhiều thành phần trong sản phẩm. Các biểu hiện này có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc sau vài ngày sử dụng.
- Da đỏ, nổi mẩn: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất. Da sẽ chuyển sang màu đỏ hoặc xuất hiện các nốt ban nhỏ, đặc biệt ở vùng da tiếp xúc với sản phẩm.
- Cảm giác châm chích, ngứa, bỏng rát: Da có thể có cảm giác khó chịu, nóng ran hoặc ngứa dữ dội. Đây là phản ứng của hệ thần kinh trên da với các thành phần gây kích ứng.

- Nổi mụn bất thường: Một số sản phẩm có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông, gây ra mụn ẩn, mụn viêm hoặc mụn li ti sần sùi trên bề mặt da.
- Da khô, bong tróc: Đây là dấu hiệu cho thấy sản phẩm đang làm mất đi lớp màng bảo vệ tự nhiên của da, khiến da trở nên khô, căng và bắt đầu bong vảy.
Các biểu hiện nặng hơn
- Sưng tấy, phù nề: Phản ứng dị ứng nặng hơn có thể khiến vùng da bị sưng, phù nề, đặc biệt là ở những vùng da mỏng gần mắt và môi, đây là dấu hiệu của dị ứng nghiêm trọng.
- Xuất hiện mụn nước, rỉ dịch: khi bạn quan sát thấy bề mặt mặt da có thể xuất hiện các mụn nước nhỏ, sau đó vỡ ra và rỉ dịch, tạo thành các mảng da khô cứng, đó là biểu hiện của viêm da, có thể do hoạt chất có hại trong sản phẩm.
Tại sao bạn có thể bị kích ứng mỹ phẩm?
Có nhiều lý do dẫn đến việc da bị kích ứng mỹ phẩm, từ thành phần sản phẩm cho đến cách bạn sử dụng. Việc hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp bạn phòng tránh hiệu quả hơn.
1. Thành phần của sản phẩm
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Một số thành phần có khả năng gây kích ứng cao, đặc biệt với làn da nhạy cảm:
- Hương liệu và chất tạo mùi (Fragrances): Đây là một trong những thành phần dễ gây dị ứng và kích ứng nhất.
- Chất bảo quản (Preservatives): Một số chất bảo quản như parabens, formaldehydes có thể gây ra phản ứng trên da.
- Chất tạo màu (Colorants): Một số loại thuốc nhuộm hay chất tạo màu có nguồn gốc tổng hợp có thể là nguyên nhân gây kích ứng.
- Các hoạt chất mạnh: Việc sử dụng các hoạt chất mạnh như Retinoids, Vitamin C, AHA/BHA ở nồng độ cao hoặc không phù hợp với tình trạng da có thể làm tổn thương hàng rào bảo vệ da.
2. Tình trạng da và cách sử dụng
Da nhạy cảm hoặc hàng rào bảo vệ da yếu, làn da có hàng rào bảo vệ bị tổn thương (ví dụ do dùng kem trộn, lạm dụng tẩy da chết) sẽ trở nên cực kỳ mẫn cảm và dễ phản ứng với bất kỳ thành phần lạ nào.
Sử dụng sai cách như dùng quá nhiều sản phẩm hoặc dặm đi dặm lại nhiều lớp. Ví dụ kết hợp các hoạt chất mạnh như Vitamin C và Retinol cùng lúc trong một chu trình chăm sóc da. Sử dụng các sản phẩm đặc trị với tần suất dày đặc, không cho da thời gian để thích nghi.
3. Sản phẩm kém chất lượng
- Sản phẩm không rõ nguồn gốc: Các loại kem trộn thường được quảng cáo là trắng nhanh bật tông chứa rất nhiều hóa chất hoặc các thành phần bị cấm sử dụng trong ngành mỹ phẩm như orticoids, nặng hơn thì còn có thể chứa thủy ngân, hydroquinone. Những chất này có thể mang lại hiệu quả tức thì nhưng sẽ bào mòn và phá hủy hàng rào bảo vệ da, gây kích ứng nghiêm trọng và kéo dài.
- Sản phẩm đã hết hạn hoặc bảo quản sai: Việc sử dụng mỹ phẩm đã hết hạn hoặc bị biến chất do bảo quản sai cách (để ở nơi quá nóng, tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng) cũng có thể gây hại cho da.
Cách xử lý ban đầu khi kích ứng mỹ phẩm
Khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu kích ứng nào, bạn cần làm theo các bước sau. Ngừng sử dụng sản phẩm ngay lập tức. Đây là bước quan trọng nhất để tránh tình trạng kích ứng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Làm sạch da: Rửa sạch vùng da bị ảnh hưởng bằng nước mát và một loại sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa xà phòng.
- Làm dịu da: Dùng khăn lạnh để đắp lên da, nhưng không dùng đá quá lạnh vì có thể gây bỏng lạnh hoặc dùng xịt khoáng có tia mịn để làm dịu da. Bạn có thể sử dụng các sản phẩm phục hồi có thành phần B5, rau má.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu các triệu chứng không thuyên giảm, trở nên nghiêm trọng hoặc có dấu hiệu lan rộng, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được chẩn đoán chính xác và điều trị đúng cách. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hoặc kem bôi không rõ nguồn gốc.
Cách phục hồi da bị kích ứng mỹ phẩm nhẹ
Để phục hồi làn da bị kích ứng mỹ phẩm, bạn cần một quy trình chăm sóc đơn giản, nhẹ nhàng và kiên nhẫn. Mục tiêu chính là làm dịu da, giảm viêm và xây dựng lại hàng rào bảo vệ da.
Bước 1: Ngưng và làm dịu da ngay lập tức
Nếu bạn biết bản thân bị kích ứng mỹ phẩm do sản phẩm nào thì ngừng ngay lập tức sau đó làm sạch da, còn nếu không biết thì nên ngừng hoàn toàn chu trình skincare chỉ dùng kem dưỡng ẩm thông thường.
- Làm sạch da nhẹ nhàng: Rửa mặt bằng nước mát và một sản phẩm làm sạch dịu nhẹ, có pH khoảng 5-6 nhẹ nhàng làm sạch, không được dùng nước nóng hoặc chà mạnh lên vùng da đang kích ứng và cũng không dùng sữa rửa mặt có chứa hạt vì có thể khiến da càng tổn thương hơn.
- Chườm mát: Sử dụng khăn sạch hoặc bông tẩy trang sạch, thấm nước mát và đắp lên da, nếu có toner pad hoặc mặt nạ chuyên làm dịu với thành phần như HA hoặc B5 thì có thể đắp lên ngay lập tức.
Bạn có thể tham khảo các dòng mặt nạ làm dịu da phổ biến và hiệu quả sau:
- Mặt nạ I’m From: Với chiết xuất ngải cứu, dòng mặt nạ này rất hiệu quả trong việc làm dịu các nốt viêm, sưng đỏ và phục hồi da tổn thương.
- Kiehl’s chứa lô hội: Mặt nạ gel chứa cánh hoa cúc và lô hội giúp cấp ẩm, làm mát và làm dịu da tức thì, giảm cảm giác châm chích.
- Mediheal chứa tràm trà: Dòng mặt nạ giấy với tinh chất tràm trà giúp làm dịu các vùng da bị mụn sưng viêm, đồng thời kiểm soát dầu thừa.
Mua mặt nạ phục hồi da với giá ưu đãi tại đây
Bước 2: Phục hồi và đơn giản hóa quy trình
Sau khi da đã được làm dịu, hãy tập trung vào việc phục hồi. Quy tắc ở giai đoạn này là “càng ít càng tốt”. Giảm quy trình chăm sóc da xuống mức tối thiểu: chỉ dùng sữa rửa mặt, kem dưỡng ẩm và kem chống nắng. Hạn chế sử dụng các loại toner, serum đặc trị, tẩy tế bào chết, hay mặt nạ trong thời gian này.
Ưu tiên các sản phẩm có chứa các thành phần làm dịu và phục hồi hàng rào bảo vệ da như:
- Vitamin B5 (Panthenol): Giúp làm dịu và chữa lành da tổn thương.
- Chiết xuất rau má (Centella Asiatica): Giảm viêm, kháng khuẩn và tăng tốc độ phục hồi da.
- Ceramides: Hỗ trợ tái tạo và củng cố hàng rào bảo vệ da.
- Allantoin: Có tác dụng làm dịu và dưỡng ẩm.
Dùng kem dưỡng ẩm phục hồi 2 lần/ngày để giữ ẩm, giúp da mau lành và tránh tình trạng khô căng, bong tróc. Sử dụng kem chống nắng phổ rộng có chỉ số SPF từ 30 trở lên mỗi ngày. Hãy chọn loại kem chống nắng vật lý (mineral sunscreen) có thành phần lành tính (như Zinc Oxide, Titanium Dioxide) để tránh gây thêm kích ứng.
Để phục hồi da sau khi bị kích ứng, bạn nên ưu tiên các dòng kem dưỡng có chứa thành phần làm dịu và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Dưới đây là 5 gợi ý ngắn gọn dành cho bạn:
- La Roche-Posay chứa B5: Chứa Panthenol (Vitamin B5) và Madecassoside giúp làm dịu, giảm đỏ và phục hồi các tổn thương trên da một cách nhanh chóng.
- Kem dưỡng Avene lành tính: Với thành phần khoáng chất C+ Restore, kem dưỡng giúp thúc đẩy quá trình tái tạo da, kháng khuẩn và bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại.
- Kem dưỡng A’pieu : Chứa 40% chiết xuất rau má (Centella Asiatica) và Madecassoside, kem giúp làm dịu da nhạy cảm, giảm kích ứng và củng cố hàng rào bảo vệ da.
- Dưỡng ẩm Dr. Jart+ : Tập trung vào việc cung cấp và củng cố Ceramides – thành phần quan trọng của hàng rào bảo vệ da. Kem giúp khóa ẩm hiệu quả và làm dịu da khô, căng.
Bước 3: Tái sử dụng sản phẩm từ từ
Khi da đã khỏe mạnh trở lại, bạn có thể bắt đầu quay lại quy trình chăm sóc da thông thường.
- Kiên nhẫn: Hãy chờ đợi cho đến khi da đã hoàn toàn bình phục (thường mất từ 1-4 tuần).
- Thử từng sản phẩm: Tái giới thiệu từng sản phẩm mới một cách từ từ. Hãy thử sản phẩm trên một vùng da nhỏ ở quai hàm hoặc cổ tay trong 24 giờ để xem phản ứng trước khi dùng cho toàn mặt.
Nếu da vẫn không cải thiện hoặc có dấu hiệu nặng hơn sau vài ngày, hãy ngưng ngay lập tức và đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị chuyên sâu.



1 phản hồi
Mình rất mong nhận được những bình luận của các bạn về bài viết này. Hãy cho mình biết những điểm tốt và điểm cần cải thiện của bài viết nhé!