Hàng rào bảo vệ da là một điều vô cùng quan trọng đối với cơ thể. Tuy nhiên vì chưa có sự hiểu biết kịp thời nên chúng ta đã vô tình khiến hàng rào bảo vệ da bị tổn thương ví dụ như từ tác động môi trường hoặc thói quen chăm sóc da hàng ngày. Do đó, việc quan tâm nhiều hơn và biết cách chăm sóc đúng cách là rất cần thiết.
Hàng rào bảo vệ da là gì?
Hàng rào bảo vệ da, đôi khi còn được gọi là “hàng rào độ ẩm” hoặc “lớp màng axit”, là một thuật ngữ được sử dụng để mô tả lớp trên cùng của làn da.
Khi nói về da, nó có ba lớp chính: biểu bì, lớp ngoài cùng của da; hạ bì, lớp giữa của da có chứa collagen, elastin, cung cấp máu và dây thần kinh của da; và lớp mỡ dưới da tạo thành rào cản giữa da và cơ.
Biểu bì chứa ba loại tế bào:
- Tế bào sừng – những tế bào với dầu tự nhiên, cung cấp chất keo để liên kết các tế bào lại giúp hình thành lớp hàng rào vững chắc.
- Tế bào hắc tố – những tế bào này tạo ra sắc tố melanin. Melanin biểu bì hấp thụ bức xạ tia cực tím và bảo vệ các cấu trúc bên dưới khỏi tác hại của tia UV. Melanin cũng mang lại cho làn da màu da tự nhiên.
- Tế bào Langerhan — đây là những tế bào giúp da có phản ứng miễn dịch với vi khuẩn, nấm và vi rút.
Hầu hết các đề cập đến hàng rào bảo vệ da đều tập trung vào lớp trên cùng của biểu bì, lớp sừng.
Vai trò của hàng rào bảo vệ da
Hàng rào bảo vệ da có chức năng như: hấp thụ và giữ lại những chất có lợi và ngăn chặn những tác nhân có hại xâm nhập vào da. Hàng rào bảo vệ da bên trong cơ thể khỏi các chất độc vật lý (như ô nhiễm và hóa chất có hại) và bức xạ tia cực tím do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Hàng rào bảo vệ da cũng giúp cơ thể giữ độ ẩm tự nhiên bằng cách ngăn ngừa mất nước qua biểu bì.
Nếu lớp ngoài cùng của biểu bì (lớp sừng) không chứa đủ nước, da sẽ mất độ đàn hồi và có vẻ khô ráp, sần sùi và bong tróc. Da kém ẩm cũng không thể duy trì một hàng rào bảo vệ da nguyên vẹn thích hợp, khiến da dễ bị tổn thương hơn từ các nguồn bên ngoài và môi trường. Một hàng rào bảo vệ da khỏe mạnh sẽ giúp mang lại cho bạn làn da sáng mịn và đều màu hơn.
Dấu hiệu của hàng rào da bị tổn thương
Sự gián đoạn các chức năng cốt lõi của hàng rào bảo vệ da có thể biểu hiện theo một số cách, bao gồm:
- Rosacea và bệnh chàm.
- Da ngứa
- Nhiễm trùng da
- Tăng sắc tố
- Da mất nước, xỉn màu
- Chậm lành vết thương
- Kích ứng da mãn tính
Tác nhân làm hỏng hàng rào bảo vệ da
Có nhiều nhân tố khiến cho lớp hàng rào bảo vệ da của chúng ta bị hư hại, trong đó có một số nguyên nhân thường gặp sau:
- Hút thuốc
- Thiếu ngủ
- Căng thẳng
- Chế độ ăn uống giàu chất dinh dưỡng
- Sự ô nhiễm
- Gió
- Bức xạ của tia cực tím
- Thường xuyên rửa tay
- Sử dụng chất tẩy rửa làm mất đi lớp dầu tự nhiên của da
- Lạm dụng quá nhiều axit tẩy tế bào chết
- Sử dụng chất tẩy tế bào chết vật lý khắc nghiệt
Tuy nhiên, sự kết hợp của những thói quen hàng ngày có thể tránh được và không thể tránh khỏi gây ra những mức độ tổn thương khác nhau cho hàng rào bảo vệ da.
Biện pháp nuôi dưỡng hàng rào bảo vệ da
Sử dụng chất làm sạch da nhẹ nhàng
Vì môi trường đô thị làm tổn thương da, điều quan trọng là phải loại bỏ tất cả tàn dư của ô nhiễm khỏi da. Điều quan trọng là phải bảo vệ các ceramide tự nhiên và dầu tạo thành chất keo bảo vệ da của bạn. Quy trình làm sạch lý tưởng giúp loại bỏ lớp trang điểm, các chất ô nhiễm dạng hạt nhỏ và bụi bẩn mà không làm bong lớp da này. Tùy thuộc vào số lượng sản phẩm bạn sử dụng trên da, bạn có thể muốn thực hiện “làm sạch kép” để đạt được điều này ví dụ như các loại sữa rửa mặt dịu nhẹ và có thể dưỡng ẩm cho da.
Cân nhắc sử dụng serum và kem dưỡng
Bạn vẫn có thể sử dụng axit và / hoặc retinol, nhưng hãy cân bằng các thành phần này với các sản phẩm được thiết kế để hỗ trợ hàng rào bảo vệ da. Bạn có thể sử dụng một số thành phần như ceramides, axit hyaluronic, glycerin, và petrolatum có trong các loại serum và kem dưỡng để từ từ phục hồi hàng rào bảo vệ da.
Điều trị viêm
Một khi da bị kích ứng thì bạn nên tập trung vào việc quan tâm và chăm sóc làn da trước tiên vì khi làn da khỏe mạnh thì hàng rào bảo vệ da mới có thể hoạt động tốt. Nên bỏ qua các hoạt chất tẩy tế bào chết khi da hơi nhạy cảm và thay vào đó hãy sử dụng serum hoặc kem dưỡng ẩm làm dịu da. Đối với tình trạng viêm nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như bệnh trứng cá đỏ hoặc bệnh chàm, hãy đến gặp bác sĩ da để điều trị kịp thời chứng viêm.
Đừng quên chăm sóc cơ thể
Chúng ta thường dành tiền bạc và thời gian cho khuôn mặt mà bỏ bê cơ thể. Cơ thể có thể dễ bị khô, ngứa, sạm và tăng sắc tố giống như trên da mặt. Lưu ý sử dụng các chất tẩy rửa nhẹ nhàng trên cơ thể với các sản phẩm tập trung vào làn da với các thành phần bảo vệ và nuôi dưỡng. Đây cũng là một cách để duy trì hàng rào bảo vệ da luôn hoạt động hiệu quả.
Chăm sóc bản thân
Da chính là cơ quan lớn nhất trong cơ thể bạn. Điều quan trọng ở đây là làn da chính là một phần cơ thể. Bạn ăn gì, ngủ bao nhiêu và cách bạn xả stress đều ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và sức khỏe làn da của bạn. Ranh giới giữa chăm sóc bản thân và chăm sóc da đã trở nên mờ nhạt. Ví dụ như bạn lựa chọn việc đắp mặt nạ có thể làm tươi sáng làn da ngay tức thì, nhưng một đêm nghỉ ngơi hợp lý sẽ hỗ trợ sức khỏe làn da của bạn về lâu dài.