Chính xác thì vi khuẩn nào là nguyên nhân gây mụn trứng cá?

Mụn do nội tiết, mụn do dầu thừa, mụn do ăn không đúng, mụn do stress,… Vậy đâu thật sự là nguồn gốc sâu xa của mụn trứng cá? Hãy cùng Beaudy.vn tìm ra câu trả lời chính xác, vi khuẩn nào là nguyên nhân gây mụn trứng cá mỗi ngày trên da của bạn.

Trước hết, chúng ta cần có góc nhìn tổng quan về mụn trứng cá. Đây không phải là bệnh truyền nhiễm gì cả, mà là một bệnh lý viêm da mạn tính, xảy ra ở đơn vị nang lông tuyến bã.

Và trong đó, vi khuẩn đóng vai trò quan trọng từ lúc hình thành, duy trì phản ứng viêm khi mụn xảy ra. Khi da bị tăng tiết bã nhờn, thay đổi môi trường sống thuận lợi cho vi khuẩn cư trú phát triển, từ đó dẫn đến tăng số lượng và hoạt động. Kết quả là hình thành các tổn thương viêm như: mụn bọc, mụn nang,…

Cutibacterium Acnes (C.Acnes)

C.Acnes là chủng vi khuẩn gây mụn trứng cá được nhắc đến và biết đến nhiều nhất. Trước đây, C.Acnes có tên gọi là Propiobibacterium Acnes (P.Acnes). Điều kiện sống thuận lợi nhất của C.Acnes là khi thiếu oxy ở nang lông – tuyến bã. Nên bạn thường nghe, để giảm mụn cần giảm dầu và tẩy tế bào chết là vì thế. Quá trình này làm thông thoáng lỗ chân lông, làm mất đi môi trường thuận lợi cho vi khuẩn C.Acnes phát triển.

Thế nhưng, vi khuẩn C.Acnes rất mạnh mẽ, nó tấn công mụn trứng cá qua hàng loạt con đường và diễn biến khác nhau:

• Lipase: là enzyme được phân giải từ chất béo Triglyceride trong bã nhờn, tạo ra acid béo tự do. Các loại acid này gây kết dính tế bào chết và bã nhờn, tăng tình trạng bít tắc nặng hơn.
• Protease: là enzyme gây phá vỡ các protein có trong mô liên kết, làm suy yếu thành nang lông, làm tăng phản ứng viêm, làm nhân mụn dễ vỡ, dễ để lại sẹo.
• Hyaluronate Lyase: phá hủy các Hyaluronic Acid trong chất nền ngoại bào, làm lỏng lẻo các mô da quanh mụn, làm tăng phản ứng viêm da.
• Cytokine và kháng khuẩn Peptide: như IL-12, IL-8, Defensisns,… kích hoạt phản ứng miễn dịch thu hút bạch cầu, tạo ra mủ nhiều, duy trì viêm kéo dài.

Thế nhưng, một điều thú vị là C.Acnes là vi khuẩn thường trú, tức là nó có mặt sẵn trên da của chúng ta. Không phải tuýp nào của C.Acnes cũng gây mụn trứng cá cả. Mà tuýp C.Acnes IA1 có liên quan đến mụn trứng cá nhiều nhất, xuất hiện khi bã nhờn tăng cao, tăng hoạt động khi môi trường thiếu oxy và pH thay đổi trở nên kiềm hơn.

Không phải tổn thương nào của mụn trứng cá đều liên quan đến vi khuẩn C.Acnes, ví dụ như mụn đầu đen hay mụn đầu trắng thì không có hoặc rất ít C.Acnes trong đấy.

Corynebacterium Granulosum

Có cùng họ hàng với vi khuẩn C.Acnes, thuộc nhóm vi khuẩn kỵ khí, Môi trường sinh sống thường ở các nang lông sâu, nơi nhiều bã nhờn. Không phải tác nhân chính gây mụn trứng cá như C.Acnes, nhưng Corynebacterium Granulosum có thể: làm tăng phản ứng viêm.

Staphylococcus Epidermidis

Bạn cũng thường được nghe nhắc đến tụ cầu Staphylococcus Epidermidis. Thế nhưng đây không phải là nguyên nhân gây mụn trứng cá. Ngược lại, vi khuẩn này được xem là người bạn tốt cho làn da. Bởi Staphylococcus Epidermidis giúp:

• Ngăn tụ cầu vàng (là loại tụ cầu dễ gây nhiễm trùng, phổ biến ở mụn trứng cá và nhiều bệnh lý khác) bám lại trên da.
• Sản xuất Acid Lactic làm giảm độ pH trở nên axit hơn, từ đó ức chế C.Acnes phát triển.
• Hỗ trợ hàng rào bảo vệ da, cân bằng hệ vi sinh vật có lợi, ức chế các C.Acnes gây viêm.

Tuy nhiên, nếu trong môi trường bị bít tắc lỗ chân lông quá nặng, thì Staphylococcus Epidermidis có thể gây viêm nhẹ.

Nấm men Malassezia

Chúng ta hiện nay nghe đến rất nhiều cụm từ “mụn nấm men”, tuy nhiên đây là cách gọi thông thường, nhưng không có trong y văn, và đây cũng không phải là mụn do vi khuẩn gây nên. Mà tên gọi chuẩn xác hơn là: viêm nang lông do nấm Malassezia.

Đây là một loại nấm men ưa lipid (chất béo), phát triển mạnh nơi có nhiều bã nhờn: trán, má, lưng và ngực. Và đặc biệt, Nấm men Malassezia cũng là một vi sinh vật thường trú có trên da. Biểu hiện của nhóm này đó là: các nốt đỏ dạng mủ, rất ngứa, thường không có nhân mụn, xuất hiện dạng trải đều đồng loạt.

Đặc điểm của mụn trứng cá là sự toàn diện, nên không chỉ có mỗi vi khuẩn là nguyên nhân gây mụn. Bên cạnh các loại vi khuẩn, thì các yếu tố gây mụn khác cũng cần được quan tâm như: dầu thừa, tế bào chết, phản ứng viêm và cân bằng hệ vi sinh vật trên da. Và không phải vi khuẩn nào cũng gây mụn như nhau, chúng khác nhau về biểu hiện nữa, nên cần được đánh giá toàn diện bởi bác sĩ. Beaudy.vn sẽ tiếp tục bật mí thêm nhiều chủ đề thú vị liên quan đến mụn trứng cá, thế nên bạn đừng quên theo dõi nhé.