Mái tóc là một phần quan trọng tạo nên vẻ đẹp và cá tính của mỗi người. Tuy nhiên, không phải ai cũng may mắn sở hữu chất tóc như ý. Để có một mái tóc khỏe mạnh và bóng mượt, việc hiểu rõ về chất tóc tự nhiên của mình là vô cùng quan trọng. Bạn đã biết cách phân biệt các chất tóc phổ biến hiện nay chưa, nếu chưa thì cùng đi vào tìm hiểu chi tiết nha!
Cấu trúc cơ bản của một sợi tóc
Trước khi đi vào phân loại, chúng ta cần hiểu sơ lược về cấu trúc của sợi tóc. Một sợi tóc bao gồm hai phần chính: Nang tóc (Hair Follicle), phần này nằm sâu dưới da đầu, là nơi sợi tóc được hình thành và phát triển. Đây là phần “sống” của tóc, nhận chất dinh dưỡng từ các mạch máu.

Phần tóc mọc dài ra khỏi da đầu, là phần “chết” và không có khả năng tự phục hồi, đây là thân tóc. Thân tóc được cấu tạo chủ yếu từ protein keratin và bao gồm ba lớp:
- Lớp biểu bì có tên là Cuticle: Đây là lớp ngoài cùng của sợi tóc, sẽ bao gồm các lớp keratin xếp chồng lên nhau, tuy nhiên phần keratin này không liền mạch thành khối mà là từng mảnh nhỏ đan xen vào nhau và chúng có thể mở rộng hoặc khép chặt lại, công dụng chính là bảo vệ sợi tóc bên trong.
- Lớp vỏ là Cortex: Nằm kế bên lớp vỏ và cũng là lớp dày nhất, đây là phần quyết định màu tóc vì có chứa melanin – sắc tố tạo màu tóc và quyết định độ đàn hồi, độ chắc khỏe của tóc.
- Lớp tủy hay còn gọi là Medulla: Lớp trong cùng, có cấu trúc xốp và không phải sợi tóc nào cũng có lớp này. Chức năng của lớp tủy chưa được hiểu rõ hoàn toàn.
Các yếu tố phân loại tóc:
- Độ dầu – lượng dầu tự nhiên do da đầu tiết ra.
- Độ ẩm – khả năng giữ nước của sợi tóc.
- Độ dày của sợi tóc chia thành mỏng, trung bình hoặc dày.
- Mật độ tóc – số lượng sợi tóc trên da đầu là nhiều hay ít.
- Kết cấu – tóc thẳng, gợn sóng, xoăn hoặc xoăn nhiều.
Phân biệt các chất tóc tự nhiên
Dựa theo đặc tính tóc
1. Tóc thường (Normal Hair)
- Đặc điểm: Cân bằng giữa độ dầu và độ ẩm, không quá khô cũng không quá bóng nhờn. Sợi tóc thường có độ dày trung bình, ít bị xơ rối và dễ tạo kiểu.
- Cách nhận biết: Sau khi gội đầu 1-2 ngày, tóc vẫn giữ được độ mềm mại, không bết dính cũng không bị khô xơ.
- Chăm sóc: Dễ chăm sóc, chỉ cần sử dụng các sản phẩm gội xả thông thường, dưỡng ẩm nhẹ nhàng.

2. Tóc dầu (Oily Hair)
- Đặc điểm: Tóc nhanh bết dính, sợi tóc lúc nào cũng dễ bóng nhờn và xẹp xuống, khi sờ có cảm giác rít, là do da đầu tiết nhiều dầu.
- Cách nhận biết: Chỉ sau vài giờ hoặc một ngày sau khi gội, tóc đã có dấu hiệu bết dính, đặc biệt ở chân tóc.
- Chăm sóc: Sử dụng dầu gội dành riêng cho tóc dầu, gội đầu thường xuyên hơn, tránh sử dụng các sản phẩm dưỡng tóc quá nhiều ở chân tóc. Có thể sử dụng dầu gội khô để hút bớt dầu thừa giữa các lần gội.

3. Tóc khô (Dry Hair)
- Đặc điểm: Thiếu độ ẩm, sợi tóc khô ráp, xỉn màu, dễ gãy rụng và chẻ ngọn.
- Cách nhận biết: Tóc thường xuyên trong tình trạng khô xơ, khó chải, thiếu độ bóng và có thể bị tĩnh điện.
- Chăm sóc: Tập trung vào việc cung cấp độ ẩm cho tóc bằng dầu xả, kem ủ, dầu dưỡng tóc. Hạn chế sử dụng nhiệt độ cao (máy sấy, máy tạo kiểu) và các sản phẩm chứa cồn.

4. Tóc hỗn hợp (Combination Hair)
- Đặc điểm: Chân tóc dầu nhưng thân và đuôi tóc lại khô xơ.
- Cách nhận biết: Chân tóc nhanh bết dính nhưng đuôi tóc vẫn khô, dễ bị chẻ ngọn và có màu sáng hơn.
- Chăm sóc: Sử dụng dầu gội cho tóc dầu ở chân tóc và dầu xả, kem ủ dành cho tóc khô ở thân và đuôi tóc. Có thể sử dụng các sản phẩm cân bằng độ pH cho da đầu.
Phân loại chất tóc theo độ dày sợi tóc
Độ dày của sợi tóc cũng là cách để phân biệt chất tóc của bạn, chúng ta sẽ bắt đầu với độ dày của sợi tóc trước, độ dày của từng sợi tóc có thể không quyết định hoàn toàn tóc bạn dày hay mỏng nhưng cũng quyết định tóc bạn khỏe hay không hoặc dễ tọa kiểu hay không.
- Tóc Mỏng (Fine Hair): Sợi tóc nhỏ, dễ bị xẹp và thiếu độ bồng bềnh. Cần các sản phẩm tạo phồng nhẹ nhàng.
- Tóc Trung Bình (Medium Hair): Sợi tóc có độ dày vừa phải, dễ tạo kiểu và có độ bồng bềnh tự nhiên.
- Tóc Dày (Coarse/Thick Hair): Sợi tóc to, khỏe nhưng có thể khó vào nếp và dễ bị khô. Cần các sản phẩm dưỡng ẩm sâu.

Cũng dựa vào sợi tóc nhưng lần này sẽ là kết cấu của sợi tóc, đây là yếu dẫn đến việc nhiều người sở hữu chất tóc tơ mềm mại hoặc tóc rễ che, tóc bông xù,…
- Tóc Thẳng (Straight Hair – Type 1): Sợi tóc thẳng, không có xoăn tự nhiên, sờ khá mềm.
- 1A: Tóc rất thẳng, mỏng.
- 1B Tóc thẳng, có độ dày trung bình.
- 1C Tóc thẳng, dày và có thể hơi gợn nhẹ.
- Tóc Gợn Sóng (Wavy Hair – Type 2): Sợi tóc có hình chữ S nhẹ nhàng. Dễ bị xơ rối.2A: Sóng lỏng lẻo, gần như thẳng.
- 2B: Sóng rõ ràng hơn, ôm sát đầu.
- 2C: Sóng rõ nét, có thể có vài lọn xoăn nhẹ.
- Tóc Xoăn (Curly Hair – Type 3): Sợi tóc tạo thành các lọn xoăn rõ ràng. Dễ bị khô và xơ rối.3A: Lọn xoăn lớn, lỏng lẻo.
- 3B: Lọn xoăn trung bình, đàn hồi.3C: Lọn xoăn chặt, xoắn ốc.
- Tóc Xoăn Tít (Coily/Kinky Hair – Type 4): Đây là nhóm tóc có sợi tóc xoăn chặt, mặc dù Việt Nam hiếm thấy nhưng vẫn có người từ nhỏ đã có chất tóc này, các lọn xoăn tạo thành các hình chữ Z hoặc chữ S nhỏ. Rất dễ bị khô và gãy rụng.
- 4A: Lọn xoăn nhỏ, chặt.
- 4B: Lọn xoăn hình chữ Z, ít đàn hồi.
- 4C: Lọn xoăn cực kỳ chặt, khô và dễ gãy.
Tầm quan trọng của việc hiểu rõ chất tóc
Việc xác định đúng chất tóc tự nhiên của bạn là bước đầu tiên và quan trọng nhất để xây dựng một quy trình chăm sóc tóc hiệu quả. Khi bạn hiểu rõ những đặc điểm và nhu cầu riêng của mái tóc, bạn sẽ có thể:
- Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc tóc phù hợp.
- Áp dụng các phương pháp chăm sóc tóc đúng cách.
- Tránh được những tác động xấu có thể gây hại cho tóc.
- Tối ưu hóa vẻ đẹp tự nhiên của mái tóc.
Cách xác định chất tóc của bạn
Bạn có thể tự xác định chất tóc của mình bằng cách quan sát mái tóc của mình sau khi gội đầu và để tóc khô tự nhiên, dùng tay để sờ và cảm nhận hoặc nếu được có thể bứt sợi tóc ra để dễ quan sát hơn:
- Độ dầu: Quan sát chân tóc sau 1-2 ngày gội. Nếu bết dính, bạn có tóc dầu.
- Độ ẩm: Cảm nhận độ mềm mại và suôn mượt của tóc. Nếu khô ráp, bạn có tóc khô.
- Độ dày: Cầm một sợi tóc giữa các ngón tay để cảm nhận độ dày.
- Kết cấu: Quan sát hình dáng tự nhiên của tóc khi khô (thẳng, gợn sóng, xoăn, xoăn tít).
Mỗi chất tóc tự nhiên đều có vẻ đẹp và những đặc điểm riêng. Việc phân biệt và hiểu rõ chất tóc của mình sẽ giúp bạn tìm và lựa chọn được sản phẩm phù hợp theo nhu cầu của mái tóc, tránh mua nhầm hoặc lựa chọn sai sản phẩm chăm sóc tóc gây lãng phí thời gian. Hãy yêu thương và chăm sóc mái tóc của bạn đúng cách ngay hôm nay!













1 phản hồi
Nếu các bạn có bất kỳ ý kiến đóng góp hay góp ý nào về bài viết, xin hãy để lại comment để mình có thể cải thiện và hoàn thiện hơn.